MeDuSa

2. Πότε ἑορτάζεται τό Πεσάχ;
Ἀρχές τῆς Ἄνοιξης. Ἡ ἡμερομηνία ἑορτασμοῦ τοῦ Πεσάχ, ὁρίστηκε ἀπό τήν Πρώτη Οἰκουμενική Σύνοδο τῆς Βιθυνίας στή Νίκαια, τό 325 μ.Χ. Ἀποφασίστηκε νά ἑορτάζεται τήν πρώτη Κυριακή μετά τήν πανσέληνο τῆς ἐαρινῆς ἰσημερίας καί μετά τό Πεσάχ τῶν Ἰουδαίων. Τό χριστιανικό Πεσάχ συνδέεται ἄμεσα μέ τό ἑβραϊκό, τό ὁποῖο γιορτάζεται κατά τήν ἡμέρα τῆς πρώτης ἐαρινῆς πανσελήνου. Μία ἐπιστολή τοῦ «Μεγάλου» Κωνσταντίνου, ἡ ὁποία ἔγινε γνωστή ὡς «Ὅρος τῆς Νικαίας» προσδιόρισε τά πράγματα: Τό Πάσχα θά πρέπει νά γιορτάζεται τήν Κυριακή μετά τήν πρώτη πανσέληνο τῆς ἐαρινῆς ἰσημερίας (21 Μαρτίου). Κι ἄν ἡ πανσέληνος πέφτει Κυριακή, τότε νά ἑορτάζεται τήν ἑπόμενη Κυριακή, γιά νά μήν συμπέσει μέ τό Ἑβραϊκό Πάσχα.

3. Καί ἡ προέλευσις αὐτοῦ;
Οἱ ρίζες τοῦ ἐθίμου ἔχουν μακρινή προέλευση: Ἀπό τίς ἀρχέγονες τελετουργίες πού ἀποτυπώθηκαν στίς μυθολογίες ὅλων τῶν λαῶν καί οἱ ὁποῖες βασίζονται στήν ἔννοια τῆς «ἀνάστασης - ἀνάτασης», ὡς ἀπόπειρα ἑρμηνείας τῶν ἐπαναλαμβανόμενων κύκλων τῆς φύσης καί τῆς ζωῆς. Μέσα ἀπό τίς τελετουργίες ὁ ἄνθρωπος βίωνε τήν «ἀναγέννηση» τῆς Γῆς - Γαίας, τήν ἄνοιξη καί ὑμνοῦσε τόν Ἥλιο (τόν πρῶτο καί μοναδικό θεό).
Ἡ ἑλληνική λέξη Λαμπρή (ἀρχαιοελληνικῆς προέλευσης), ἔχει μείνει ὡς σήμερα σάν ἐναλλακτικός ὅρος προσδιορισμοῦ τοῦ ἐθίμου καί σημαίνει/προσδιορίζει πολύ περισσότερα ἀπό τό ἑβραϊκό «Πεσάχ».
Ἀκόμη καί ἡ παραγόμενη βαβούρα μέ τά πυροτεχνήματα καί τίς κροτίδες πού ἀνατινάσσονται ὅταν ὁ χριστιανός ἱερέας ἀρχίζει νά ψάλλει τό «Χριστός Ἀνέστη» ἐξηγεῖται ἀπό τήν ἐπιθυμία νά ἐκδιωχθοῦν τά κακά πνεύματα - στοιχεῖο καθαρά εἰδωλολατρικό καί καθόλου χριστιανικό.
Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες χτυποῦσαν χάλκινα σκεύη, ἐνῶ σέ ὅλους τους λαούς μέ μακραίωνη ἱστορία συναντᾶται ἀνάλογη τελετουργία. Πρόκειται γιά τελετουργία ἐκδίωξης τῶν κακῶν πνευμάτων πού δροῦσαν κατά τήν περίοδο τοῦ χειμώνα, ἀλλά καί τῶν ἀντιστοίχων της ἄνοιξης πού ἐπιβουλεύονται τή σοδειά καί τήν ὑγεία τῶν ἀνθρώπων. Στό βιβλίο τοῦ λαογράφου Γεωργίου Α. Μέγα «Ἑλληνικές Γιορτές καί ἔθιμα τῆς λαϊκῆς λατρείας» (1956) ἀναφέρεται ὅτι «στή Χίο ὅλοι χτυποῦν τά στασίδια καί γίνεται ἕνα νταβαντούρι, ἕνα κακό!..».

4. Τί σημαίνουν τά «συνοδά» ἔθιμα;
α. Κόκκινα αὐγά: Σέ ὅτι ἀφορᾶ στό κόκκινο χρῶμα, αὐτό ἔχει τίς ρίζες του σέ μακρυνές παγανιστικές τελετές ὅπου τό κυρίαρχο χρῶμα ἦταν (καί συνεχίζει νά εἶναι) τό κόκκινο. Ἀκόμη, ἄς μήν ξεχνοῦμε τήν οὐσία τῆς ἑορτῆς πού εἶναι ὁ ἑορτασμός αὐτῆς τῆς ἴδιας τῆς ζωῆς καί ἄς συνδυάσουμε αὐτόν τόν συμβολισμό μέ ἕνα ἀκόμη, καθαρά ἑλληνικό: τοῦ Ὀρφικοῦ Αὐγοῦ τό ὁποῖο εἶναι βασικός παράγων δημιουργίας τοῦ κόσμου μας…
β. Στολισμός Ἐπιταφίου μέ λουλούδια: Πρόκειται γιά συμβολισμό πού ἀνάγεται στήν ἀρχαιότητα καί στό νεκρικό στολισμό. Πάντα οἱ ἐπιφανεῖς νεκροί της ἀρχαιότητας περνοῦσαν στόν ἀπέναντι κόσμο στολισμένοι μέ λουλούδια. Ἡ περιφορά τοῦ ἀνθοστόλιστου ἐπιτάφιου καί ἡ τελετουργική μυσταγωγία παραπέμπουν σέ ἀνάλογες ἀρχαῖες τελετές. Οἱ ἐθιμικές συγγένειες μέ τίς ἀρχαῖες παραδόσεις εἶναι ἀκόμη πιό εὐδιάκριτες σέ περιοχές τῆς Βόρειας Ἑλλάδας, ὅπου οἱ νοικοκυρές βγάζουν στίς πόρτες τή Μεγάλη Παρασκευή σιτηρά καί ὄσπρια, ἔθιμο πού ἔχει σαφῆ ἀναφορά στούς περίφημους «Κήπους τοῦ Ἄδωνη»:
Οἱ γυναῖκες θρηνοῦσαν μπροστά ἀπό δύο κρεββάτια τά ὁποία ἔφεραν ὁμοιώματα τοῦ Ἀδώνιδος καί τῆς Ἀφροδίτης. Τήν δεύτερη ἡμέρα πραγματοποιεῖτο περιφορά τῶν ὁμοιωμάτων ὅπου στό τέλος της ἐρίχνοντο στήν θάλασσα, στό ποτάμι ἤ στίς πηγές, ἀπό γυναῖκες λυσσίκομες (μέ λυμένα μαλλιά) καί γυμνόστηθες. Ἀκολουθοῦσαν θυσίες ἀγριόχοιρων.Στήν Ἀλεξάνδρεια, οἱ γυναῖκες ἔψαλλαν: "Ώ, Ἄδωνι, μᾶς εἶσαι εὐνοικός καί τώρα καί γιά πάντα. Οἱ καρδιές μας χάρηκαν πού ἔφτασες. Κᾶνε νά χαροῦν πάλι καί στήν ἐπιστροφή σου"...
γ. Ἀρνί, κατσίκι: Ἀποτελεῖ ἁπλῶς τήν συνέχεια τοῦ αρχαίου ἐθίμου, σχεδόν ὅλων τῶν θρησκειῶν, πού θέλει τούς πιστούς νά προσφέρουν θυσίες στούς Θεούς.

5. Ἡ Ἀνάσταση, μερικές (α-)πληροφορίες…
Παράδοξο μέν, ἀλλά τά γνωστά καί ἐπίσημα τέσσερα Εὐαγγέλια τῆς Καινῆς Διαθήκης δέν ἀφηγοῦνται τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ἐνῶ ἀναφέρουν πολλές λεπτομέρειες γιά τό πώς ἔφτασε μέχρι ἐκεῖ (σύλληψη, σταύρωση, ταφή), καθώς καί γιά τήν προηγούμενη δραστηριότητά του.
Σέ ἕνα ἀπό τά ἀπόκρυφα Εὐαγγέλια (Εὐαγγέλιο τοῦ Πέτρου, Β' αἰῶνος) ἀναφέρονται τά ἑξῆς: «Εἶδαν τούς οὐρανούς ν' ἀνοίγουν καί δύο ἄνδρες νά κατεβαίνουν ἀπό κεῖ μέσα σέ λαμπερό φῶς καί νά πλησιάζουν τόν τάφο Ἐκείνη ἡ πέτρα πού εἶχε τοποθετηθεῖ μπροστά στήν εἴσοδο κύλησε ἀπό μόνη της καί ἦρθε στό πλάι, ὁ τάφος ἄνοιξε καί οἱ δύο νεανίσκοι μπῆκαν μέσα. Ὅταν λοιπόν οἱ στρατιῶτες τά εἶδαν αὐτά, ξύπνησαν τόν ἑκατόνταρχο καί τούς πρεσβυτέρους - γιατί κι αὐτοί ἐπίσης φύλαγαν τόν τάφο. Καί ἐνῶ ἀφηγοῦνταν αὐτά πού εἶδαν, βλέπουν πάλι νά βγαίνουν ἀπό τόν τάφο τρεῖς ἄνδρες, οἱ δύο ἀπό αὐτούς ὑποβάσταζαν τόν ἕνα καί τούς ἀκολουθοῦσε ἕνας σταυρός. Τῶν μέν δύο τό κεφάλι ἔφτανε ὡς τόν οὐρανό, ἐνῶ τοῦ ἄλλου πού τόν ὁδηγοῦσαν τό κεφάλι ξεπερνοῦσε τούς οὐρανούς. Ἀκοῦσαν μία φωνή ἀπό τόν οὐρανό νά λέει: "Κήρυξες στούς κοιμωμένους;". Καί ἀπό τό σταυρό ἀκούστηκε ἡ ἀπάντηση: "Ναί"».

Ἐπίλογος λόγος
Πάντα μία θρησκευτική ἑορτή ἀποτελεῖ ἔναυσμα σκέψης, περισυλλογῆς καί ἐνατένισης τοῦ κόσμου «πέραν τοῦ φαίνεσθαι». Ἀπό αὐτόν τόν κανόνα δέν ἑξαιρεῖται τό Χριστιανικό Πάσχα. Δέν ἔχει σημασία τί πιστεύει κανείς. Σημασία ἔχει, ὅμως, τό νά προσπαθεῖ νά κατανοήσει τά μεγαλύτερα νοήματα, τίς γενικότερες ἰδέες πού κρύβονται πίσω ἀπό κάθε ἔθιμο, ἐκδήλωση πίστης, συμβολισμό

Διότι, αὐτή ἡ στροφή τοῦ βλέμματος πρός τόν Ἥλιο καί τόν Οὐρανό, ἔστω καί ὑπό προυποθέσεις, εἶναι ἡ ἀπόδειξη τῆς ἱκανότητάς μας νά μποροῦμε νά διαχειριστοῦμε τό τεράστιο χάρισμα πού μᾶς προσέφεραν οἱ πολλοί ἤ ὁ ἕνας Θεός: αὐτό τῆς Ψυχῆς καί τῆς συνείδησης τοῦ ἴδιου μας τοῦ Ἑαυτοῦ…

Πηγή : http://www.authorway.com
Γράφει ὁ dimdom