Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011

Η επικούρεια τετραφάρμακος συνταγή

 
 
Όλη η φιλοσοφία σύμφωνα με τον Επίκουρο,πρέπει να υπηρετεί έναν χρήσιμο σκοπό για την ανθρώπινη ζωή, διαφορετικά αυτή δεν έχει νόημα και σημασία.«Μάταιος (κενός) είναι ο φιλοσοφικός λόγος που δεν θεραπεύει κανένα ανθρώπινο πάθος, ακριβώς όπως η ιατρική δεν οφελεί παρά μόνο όταν θεραπεύει τις αρρώστιεςτου σώματος, έτσι και η φιλοσοφία δεν προσφέρει τίποτα, αν δεν απαλλάσσει την ψυχή από τα πάθη της.» ( Άγνωστος αρχαίος Συγγραφέας)

Η φιλοσοφία γενικά και η ηθική θεωρία ειδικότερα, στην περίπτωση του Επίκουρου, είναι αναγκαίο μέσο για την εξασφάλιση της ψυχικής υγείας, που είναι απαραίτητη για την ευδαιμονία του ατόμου. Ο θεραπευτικός ρόλος της φιλοσοφίας αποσκοπεί στην επιδίωξη της ευδαιμονίας, που είναι και ο τελικός σκοπός της ανθρώπινης ζωής.
Η ηθική θεωρία του Επίκουρου έχει δύο σκέλη, την τετραφάρμακο που έχει προληπτικό χαρακτήρα και την αρχή της ηδονής. Το πρώτο στηριζόμενο στην φυσιολογία στοχεύει στην εξάλειψη του αδικαιολόγητου φόβου και της ταραχής από την ανθρώπινη ψυχή. Το δεύτερο, στηριζόμενο σε ένα φυσιοκρατικό αλγόριθμο των επιθυμιών, προσφέρει ένα θετικό πρόγραμμα για την επιδίωξη της ευδαιμονίας του τελικού σκοπού του ανθρώπου. Το πρώτο, λοιπόν μέλημα της φιλοσοφίας αυτής είναι η εξάλειψη των αιτίων της δυστυχίας, που προκαλούν αδικαιολόγητο φόβο και ανησυχία στον ανθρώπινο νου και οφείλονται σε πλάνη και σε εσφαλμένη ερμηνεία των φαινομένων.
Η Επικούρεια φιλοσοφία διατυπώνει επιγραμματικά τις κύριες θέσεις της ηθικής θεωρίας :

« ΑΦΟΒΟΝ Ο ΘΕΟΣ, ΑΝΥΠΟΠΤΟΝ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ, Τ ΑΓΑΘΟΝ ΜΕΝ ΕΥΚΤΗΤΟΝ, ΤΟ ΔΕ ΔΕΙΝΟΝ ΕΥΕΚΚΑΡΤΕΡΗΤΟΝ»
« Ο θεός δεν είναι επίφοβος, ο θάνατος δεν είναι αντιληπτός, το μεν καλό εύκολα αποκτιέται, το δε κακό εύκολα υπομένεται.» ( Φιλόδημος Γαδαρηνός)
 
Η διατύπωση αυτή είναι γνωστή ως τετραφάρμακος και συμπυκνώνει τις απαραίτητες αρχές για την επιδίωξη της ευδαιμονίας. Το τετραπλό αυτό φάρμακο έχει σκοπό να προστατεύσει το άτομο από ψεύτικους φόβους ανησυχίες και ανώφελα βάσανα, που πηγάζουν από τις εσφαλμένες δοξασίες σχετικά με τη φύση του θείου, του θανάτου του καλού και του κακού.
Αλλά ας εξετάσουμε σε συντομία τις επικούρειες δόξασίες σχετικά με τον θεό, τον θάνατο,το καλό και το κακό.

Α. Ο θεός
Η εξάλειψη των φόβων του ατόμου θα πρέπει να στηρίζεται στη σαφή γνώση της φύσεως του θεού και της θέσης του στον φυσικό και τον ανθρώπινο κόσμο. Ο Επίκουρος δέχεται την ύπαρξη του θεού, ως όντος που είναι άφθαρτο, αθάνατο και μακάριο, αφού η γνώση μας γι ΄αυτό είναι σαφής (εναργής) και προχωρά στον προσδιορισμό της φύσεως του θείου, διότι διαφορετικα το άτομο θα κυριαρχείται από τη λανθασμένη γνώση γι΄ αυτό.
« πρώτα - πρώτα πιστεύοντας ότι ο θεός είναι ον ζωντανό, αθάνατο και μακάριο, σύμφωνα με την παράσταση του θεού που έχει αποτυπωθεί στο νου των ανθρώπων, να μην αποδίδεις σ΄αυτόν τίποτα ξένο προς την αφθαρσία του, τίποτα αταίριαστο στην μακαριότητά του. Απεναντίας να πιστεύεις γι΄ αυτόν οτιδήποτε είναι ικανό να διαφυλάξει την μακαριότητά του και την αθανασία του. Οι θεοί υπάρχουν. Πρόδηλη είναι η γνώση γι΄αυτούς. Ωστόσο δεν είναι οι θεοί όπως τους πιστεύει ο πολύς ό κόσμος, διότι ο πολύς κόσμος δεν κρατά ακέραιη την αρχική παράσταση των θεών. Και ασεβής δεν είναι όποιος αρνείται τους θεούς των πολλών ανθρώπων, αλλά όποιος αποδίδει στους θεούς, όσα οι πολλοί πιστεύουν γι΄αυτους. Οι απόψεις του κόσμου για τους θεούς, δεν είναι προλήψεις, αλλά ψευδείς δοξασίες (υπολήψεις). Από τέτοιες δοξασίες προέρχεται η ιδέα ότι οι θεοί τιμωρούν τους κακούς με τις μεγαλύτερες συμφορές και ευεργετούν τους καλούς.» ( Επίκουρος επιστολή προς Μενοικέα.)
Ο συνετός άνθρωπος, όπως μας λέει ο Επίκουρος, που βασίζει τις κρίσεις του στις προλήψεις και όχι σε απλές υπολήψεις ( ψευδείς απόψεις), θεωρεί ότι ο θεός είναι ένα άφθαρτο και μακάριο όν και πρέπει να του αποδίδονται οι ιδιότητες της αφθαρσίας και της μακαριότητας. Κάθε άλλη ιδιότητα είναι εσφαλμένη και στηρίζεται σε μύθους.

Ένα τέτοιο όν :
« το μακάριο και άφθαρτο ον, ούτε το ίδιο έχει προβλήματα, ούτε σε άλλους προκαλεί. Έτσι δεν οργίζεται με κανέναν και δεν χαρίζεται σε κανένα. Γιατί όλα αυτά είναι γνωρίσματα αδυνάμων όντων.»( Επίκουρος Κύριαι Δόξαι 1 ).
Είναι λοιπόν λάθος να θεωρούμε ότι το θείο ενδιαφέρεται για οτιδήποτε εκτός από την μακαριότητά του. Η πίστη που υπάρχει σχετικά με τη φύση του θείου αλλά και την επιρροή του στο κόσμο, αλλά και στον άνθρωπο είναι και εσφαλμένες και επικίνδυνες και δημιουργουν φόβο και ταραχή, αφού αποδίδουν φυσικά φαινόμενα, και ανθρώπινες καταστάσεις και συμπεριφορές στη σκοτεινή δύναμη και την παρέμβαση των θεών. Σε ότι αφορά στο φυσικό κόσμο και τα ουράνια σώματα, το θεϊκό όν δεν παρεμβαίνει, διότι αυτό θα ήταν αντίθετο προς τη φύση του.
« δεν πρέπει να νομίζουμε ότι στα ουράνια σώματα η κίνηση, η θέση, η έκλειψη, η ανατολή και η δύση και τα συναφή φαινόμενα γίνονται επειδή κάποιος (θεός) έχει αναλάβει αυτή τη λειτουργία και τα ρυθμίζει ή τα ρύθμισε, ενώ συγχρόνως κατέχει την πλήρη μακαριότητα μαζί με την αφθαρσία. Διότι οι ασχολίες, οι φροντίδες, οι θυμοί και οι εύνοιες δεν συνυπάρχουν με τη μακαριότητα, αλλά είναι συνέπειες της αδυναμίας, του φόβου και της εξάρτησης από τους άλλους» ( Επίκουρος προς Πυθοκλέα)
Η απόδοση στους θεούς κάθε ανθρώπινης συμπεριφοράς ( ταραχή, οργή, θυμός, ευμένεια κλπ.) είναι λανθασμένη. Ο φωτισμένος άνθρωπος πρέπει να θεωρεί τα θεϊκά όντα ως πηγή δύναμης και παρηγοριάς και να προσπαθεί να προσεγγίσει και να μιμηθεί την θεϊκή γαλήνη και μακαριότητα, που είναι απαραίτητη για την προσωπική του ευδαιμονία.
Η αταραξία, η κατάσταση αυτή εσωτερικής ηρεμίας, η πνευματική γαλήνη, που είναι ουσιαστική για την κατάκτηση της ευδαιμονίας, γίνεται αδύνατη αν πιστεύει κανείς, όπως ο πολύς ο κόσμος, ότι η ανεξιχνίαστη δράση των θεών καθοδηγεί τη λειτουργία του κόσμου.

Β. Ο Θάνατος
Στη συνέχεια ο Επίκουρος διαλύει το φόβο, τον τρόμο και την αγωνία που κατέχει τους ανθρώπους σχετικά με το θάνατο. Η τετραφάρμακος βεβαιώνει ότι ο θάνατος δεν μπορεί να γίνει αντιληπτός, αφού δεν είναι παρά η απώλεια κάθε αίσθησης, το τέλος της ζωής και η διάλυση του σώματος και της ψυχής στα άτομα της ύλης που τα συνθέτουν.
Στην επιστολή προς Μενοικέα γράφει για το θέμα του θανάτου κατά τρόπο μοναδικό και συγκλονιστικό:
«κοίτα να συνηθίζεις την ιδέα ότι ο θάνατος είναι ένα τίποτα για μας ( μηδέν προς ημάς), διότι κάθε καλό και κακό βρίσκεται στην αίσθηση, ενώ ο θάνατος σημαίνει στέρηση της αίσθησης. Γι΄ αυτό, η ορθή γνώση ότι ο θάνατος δεν σημαίνει τίποτα για μας, μας κάνει να απολαμβάνουμε τη θνητότητα του βίου. Όχι επειδή μας χαρίζει άπειρα χρόνια, αλλά επειδή μας απαλλάσσει από τον πόθο της αθανασίας. Δεν υπάρχει, βλέπεις, τίποτα το φοβερό στη ζωή, για εκείνον που έχει αληθινά καταλάβει ότι δεν υπάρχει τίποτα το φοβερό στο να μη ζεί. Άρα είναι ανόητος όποιος λέει ότι φοβάται το θάνατο, όχι γιατί θα τον κάνει να υποφέρει όταν έρθει, αλλά επειδή υποφέρει με την προσδοκία του θανάτου. Γιατί ότι δεν σε στεναχωρεί όταν είναι παρόν δεν υπάρχει λόγος να σε στεναχωρεί όταν το περιμένεις. Το πιο ανατριχιαστικό, λοιπόν από τα κακά, ο θάνατος, είναι ένα τίποτα για μας, ακριβώς επειδή όταν υπάρχουμε εμείς αυτός δεν υπάρχει και όταν έρχεται αυτός εμείς δεν υπάρχουμε. Ο θάνατος, λοιπόν δεν έχει να κανει ούτε με τους ζωντανούς ούτε με του πεθαμένους, αφού για τους ζωντανούς δεν υπάρχει, ενώ οι πεθαμένοι δεν υπάρχουν πιά.»

Όπως φαίνεται στο κείμενο αυτό, ο θάνατος είναι το αντίθετο της ζωής.Η ζωή σημαίνει αντίληψη, αίσθηση, συναίσθήματα και συνείδηση, ενώ ο θάνατος σημαίνει την πλήρη απουσία τους. Ο θάνατος είναι απλώς η παύση της ζωής. Δεν υπάρχει αθανασία στο φυσικό κόσμο. Συνεπώς δεν υπάρχει τίποτα για να φοβάται ή να ελπίζει κανείς, από τη στιγμή που παύει να ζει. Ό,τι ακολουθεί είναι η απλή αποσύνθεση της ύλης, αφού τίποτα δεν απομένει εκτός άτομα ύλης, χωρίς αίσθηση και συνείδηση, που κάποτε αποτελούσαν το σώμα και την ψυχή του. Η ελπίδα για αθανασία ή μεταθανάτια ζωή είναι για τον Επίκουρο μάταιη. Δεν έχει τίποτα να περιμένει ή να φοβάται κανείς από μια ανύπαρκτη κατάσταση. Τίποτα δεν υπάρχει μετά την ζωή εκτός από την ανυπαρξία. Το άτομο, λοιπόν, που ενδιαφέρεται να ρυθμίσει την ζωή του με τη λογική και να αναζητήσει την ευδαιμονία πρέπει να πορευτεί στη ζωή του, αποβάλλοντας κάθε παράλογη ελπίδα και φόβο για μετά θάνατο ανταμοιβή ή τιμωρία.
« Ω τύχη, σε έχω προκαταλάβει και έχω φράξει κάθε σου περείσφρηση. Και ούτε σε σένα, ούτε σε καμιά άλλη περίσταση, θα αφήσουμε τους εαυτούς μας εκτεθειμένους. Αλλά όταν θα πρέπει να τελειώνουμε, αφού φτύσουμε και τη ζωή, αλλά και εκείνους που προσκολλώνται σ΄αυτήν κενολογόντας, θα αποχωρήσουμε από τη Ζωή, τραγουδώντας έναν όμορφο ύμνο για το πόσο ωραία ζήσαμε» (Μητρόδωρος ο Λαμψακινός - Επικούρου προσφώνησις 47)

Συνεπώς, η θνητότητα όταν αντιμετωπίζεται με ηρεμία και σύνεση, μπορεί να γίνει πηγή δύναμης και παρηγοριάς. Αυτό που έχει να αντιμετωπίσει ό άνθρωπος δεν είναι οι απατηλοί φόβοι ή οι προσδοκίες για μετά θάνατο ζωή, αλλά οι πραγματικές δυσκολίες της ζωής. Δεν πρέπει να αναβάλλει την ζωή του από φόβο ή ελπίδα για κάποιο πράγμα, που ακόμη και αν υπήρχε, δεν είναι παρόν στη ζωή του. Η ζωή δεν είναι πουθενά αλλού. Είναι εδώ και τώρα.
« Μια φορά γεννιόμαστε, δεν γίνεται να γεννηθούμε δυό φορές και ούτε θα υπάρξουμε ξανά ποτέ πιά, στον αιώνα τον άπαντα. Και συ χωρίς να έχεις το αύριο στο χέρι σου, αφήνεις τη χαρά για άλλωτε, και στο μεταξύ η ζωή- από αναβολή σε αναβολή - χάνεται και ο θάνατος βρίσκει τον καθένα μας απασχολημένο.» ( Επικούρου Προσφώνησις)

Γ. Καλό και Κακό
Ένα ακόμη αίτιο ταραχής του ατόμου είναι οι πεποιθήσεις σχετικά με το καλό και το κακό.Πρέπει να ξεκαθαρίσουν οι βασικές έννοιες του καλού και του κακού και ποιά είναι η σημασία τους στην ανθρώπινη συμπεριφορά.Ο Επίκουρος χρησιμοποιεί τους όρους αγαθό ( καλό ) και δεινόν (κακό ) για να προσδιορίσει πράγματα που είναι θεμιτό να επίζητά κανείς ή να αποφεύγει. Κάθε κίνηση προς την κατεύθυνση του φυσικού σκοπού είναι καλή. Κάθε δραστηριότητα που στοχεύει σε ένα μη φυσικό τέλος είναι κακή. Οι σκοποί ή οι στόχοι που θέτει η φύση είναι αγαθοί. Αντίθετα κάθε τι που αντιστρατεύεται αυτούς είναι κακό. Το άτομο, που κατ΄ουσίαν είναι είναι φυσικό όν, πρέπει να φροντίζει ώστε η ζωή του να κυλά με τρόπο που να ικανοποιεί τις απαιτήσεις της φύσης του. Η επικούρια προτροπή, που καλεί το άτομο να ζήσει σύμφωνα με τη φύση (κατά φύσην ζην ), προσδιορίζει τις θεμιτές για τον άνθρωπο επιλογές και αποφυγές.

Για τον Επίκουρο το αγαθόν είναι αυτό που προκαλεί ηδονήν, ενώ το δεινόν είναι αυτό που προκαλεί πόνον. Είναι εύκολο να αποκτήσουμε το αγαθό και εύκολο να υπομείνουμε το δεινό, κατά τον Επίκουρο, γιατί το πρώτο συνδέεται με την ενίσχυση της ανάπτυξης της φυσικής διαδικασίας της ζωής, ενώ το δεύτερο εμποδίζει την φυσική εξέλιξη της ζωής. Κάθε τι που καταφάσκει στη ζωή γεννά ηδονήν και κάθε τι που την αρνείται συνοδεύεται από πόνο. Η ηδονή και ο πόνος, τα δύο θεμελιώδη συναισθήματα (πάθη), που βιώνουν όλα τα έμψυχα όντα - το πρώτο « οικείον προς την φύσην » ενώ το δεύτερο αλλότριον προς την φύσην μπορούν να προσδιορίσουν τι είναι καλό και τι κακό.

Και το μέν καλό εύκολα μπορεί να αποκτηθεί επειδή η ηδονή προυποθέτει ένα σύνολο σαφώς προσδιορισμένων στόχων και ενεργειών:
« Την ηδονήν ονομάζουμε αρχή και τέλος ( αξία και σκοπό ) της ευτυχισμένης ζωής. Διότι αυτή γνωρίσαμε ως αγαθό, πρώτο και συγγενικό προς τη φύση μας και χάρη σ΄αυτήν αποφασίζουμε για κάθε επιλογή και αποφυγή, αλλά και σε αυτήν οδηγούμαστε όταν κρίνουμε κάθε καλό με κριτήριο αυτό το συναίσθημα.» (Επίκουρος Επιστολή προς Μενοικέα.) ενώ ο πόνος, εφόσον υπάρχει η κατάλληλη ψυχική δύναμη, μπορεί να αντιμετωπισθεί.

Συνεπώς η τετραφάρμακος έχει προληπτικό χαρακτήρα, για την εξάλειψη του φόβου και της αγωνίας, που πηγάζουν από τις εσφαλμένες δοξασίες, σχετικά με τη φύση του θείου, του θανατου, του καλού και του κακού.Η ταραχή και ο φόβος που κυριεύουν την ψυχή εξαιτίας των εσφαλμένων κρίσεων, πρέπει να εξαλειφθούν πρίν από κάθε θετική επιδίωξη της ευδαιμονίας. Η τετραφάρμακος αποβλέπει, λοιπόν, στην προληπτική εξάλειψη των πηγών της ψυχικής οδύνης και αγωνίας, που μας οδηγούν, ώστε να γίνουμε δυστυχείς ( κακοδαίμονες). Σε ότι αφορά τις δύο πρώτες προτάσεις, η τετραφάρμακος αποτελεί τη λύση για την εξάλειψη της ταραχής και του φόβου. Οι δύο τελευταίες προτάσεις,που αφορούν το καλό και το κακό, παραπέμπουν στον αλγόριθμο της ηδονής, που συνιστά την θετική θεραπευτική πλευρά της ηθικής θεωρίας του Επίκουρου.

Έτσι είναι πραγματικά εύκτητον το αγαθόν, αν έχουμε κατά νου ότι αγαθό σημαίνει προπάντων αναχαίτιση ή εξάλειψη του κακού. Και για να επιτευχθεί αυτό, ο Επίκουρος έχει παρουσιάσει έναν ηθικό κανόνα με σκοπό την επίτευξη της ευδαιμονίας.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ Α. ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ
πηγή
Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 2011

Τα σπίτια ...

Τα σπίτια φυτρώνουν κι αυτά, σαν τα λουλούδια, 
μαραίνοντε κι αυτά με τα χρόνια, σαν τα λουλούδια.

Άμα παίζαμε το video της ζωής μας γρήγορα, θα μέναμε στατικοί.
Μπαίνεις για πρώτη φορά στο σπίτι σου αγκαλιά, στα χέρια, μόλις γεννιέσαι.
Βγαίνεις μετά, αγκαλιά, στα χέρια ή με το καρότσι.

Μετά, με τα παπούτσια σου τα πρώτα.
Μετά, με ένα παιχνίδι στο χέρι και ένα σκούφο μέχρι τα μάτια, και τ’ άλλο χέρι στο χέρι των γονιών.
Μετά, κρατάς μια σάκα.
Μετά, μόνο τα κλειδιά και ένα πουλόβερ...

-Πού ήσουν τόσες ώρες?
-Άσεμε μάνα…

Και από κει και μετά όλο και κάτι κρατάς, την πρώτη σου βαλίτσα για την εκδρομή, τον πρώτο σου έρωτα, τον φέρνεις σπίτι, όταν λείπουν οι δικοί σου...

Μετά, κρατάς το παιδί σου, εσύ, και το φέρνεις.
Μετά, κρατάς τους δικούς σου, που μεγάλωσαν και τους πας όπου θέλουν.
Μετά, κρατάς το στόμα σου κλειστό` και λες λίγα.
Μετά, κρατάς τα έπιπλα για να περπατήσεις, όλα από μια πόρτα.

Περνάνε.
Όλα περνάνε...

Η ζωή η ίδια είναι ένα πέρασμα...

-Περνας καλά?
-Να περάσεις καλά,
..περαστηκά, περαστηκός.

-Περαστηκός ήμουν ..έτσι έπρεπε να λέει ο έρωτας όταν έρχετε και σε βρήσκει, απροειδοποίητα` και ‘μεις του λέμε περάστε....


Λίνα Νικολακοπούλου
Πέμπτη 20 Οκτωβρίου 2011

Στοπ στην παράνομη διακίνηση ελληνικών αρχαιοτήτων στις ΗΠΑ

 
Τέλος η ελεύθερη είσοδος ελληνικών αρχαιοτήτων στις Ηνωμένες Πολιτείες! Αυστηρός έλεγχος προβλέπεται πλέον στα αμερικανικά τελωνεία όσον αφορά τον εντοπισμό αρχαίων ελληνικών έργων τέχνης, τα οποία θα κατάσχονται και θα επιστρέφουν πάραυτα στην Ελλάδα. Το ίδιο άλλωστε αφορά και κατασχέσεις έργων σε αστυνομικές επιχειρήσεις.

Αυτά μεταξύ άλλων προβλέπει το μνημόνιο συνεργασίας για την πάταξη της παράνομης διακίνησης ελληνικών αρχαιοτήτων στις ΗΠΑ, το οποίο υπογράφηκε μεταξύ των δύο μερών στις 17 Ιουλίου στην Αθήνα και χθες συζητήθηκε στην επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής. Το μνημόνιο αναμένεται να κυρωθεί και από την ολομέλεια της Βουλής και μετά από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την αντίστοιχη δημοσίευση στις ΗΠΑ θα ισχύει και τυπικά, παρ’ ότι ήδη οι αμερικανικές αρχές το έχουν θέσει σε εφαρμογή. Άλλωστε το υπογράφει η Χίλαρι Κλίντον. 

Πρόκειται δηλαδή, για μία μεγάλη επιτυχία της χώρας, καθώς πολλά αμερικανικά μουσεία (βλέπε Γκέτι) δημιούργησαν τις συλλογές τους με κλεμμένες αρχαιότητες, ελάχιστες από τις οποίες μας έχουν επιστραφεί, κατόπιν εξαιρετικά χρονοβόρων και υψηλού κόστους διαδικασιών.

Βάση του μνημονίου συνεργασίας αποτέλεσε η διακήρυξη της Ουνέσκο του 1970, σύμφωνα με την οποία οι έμποροι αρχαιοτήτων θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι τα έργα που διακινούν δεν είναι προϊόντα αρχαιοκαπηλίας και ότι δεν έχουν εμφανισθεί στην «αγορά» μετά από την ημερομηνία της συμφωνίας που ψήφισε ο διεθνής οργανισμός (1970). Η Ελλάδα, να σημειωθεί, ότι έχει κυρώσει τη συμφωνία της Ουνέσκο εδώ και δέκα χρόνια.
Ως «αρχαία», σύμφωνα με το μνημόνιο νοούνται όλες οι αρχαιότητες που χρονολογούνται από το 20000 π.Χ. έως τον 15ο αιώνα μ.Χ., μία τεράστια χρονική περίοδο δηλαδή, ουσιαστικά η μεγαλύτερη που έχει επιτευχθεί σε παρόμοια συμφωνία μεταξύ δύο κρατών. Για τον εντοπισμό των παράνομων αρχαιοτήτων εξάλλου οι αμερικανικές διωκτικές αρχές θα χρησιμοποιούν βάση δεδομένων με αρχειοθετημένους τύπους αρχαίων.
Στις υποχρεώσεις της Ελλάδας που απορρέουν από τη συμφωνία περιλαμβάνονται εξάλλου και μερικά ζητήματα που θα έπρεπε ούτως ή άλλως να έχουν αντιμετωπιστεί: Η απαγόρευση της χρήσης ανιχνευτή μετάλλων, δεδομένου ότι οι συγκεκριμένες συσκευές υποβοηθούν τους αρχαιοκάπηλους στο... έργο τους.

Η αναλυτική καταγραφή όλων των αρχαιοτήτων, ακόμη κι αν πρόκειται για εκκλησιαστικά ή άλλα κειμήλια, αλλά και των αρχαιολογικών χώρων. Και τέλος η ενθάρρυνση των αρχαιολογικών ερευνών (βλέπε Αμερικανική Αρχαιολογική Σχολή) και δυνατότητα μακροχρόνιου δανεισμού αρχαίων έργων για εκθεσιακούς και εκπαιδευτικούς λόγους στο πλαίσιο της συνεργασίας με αμερικανικά μουσεία ή άλλα ιδρύματα. Ήδη πάντως από ελληνικής πλευράς το αρχαιολογικό κτηματολόγιο και το αρχείο μνημείων βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ συντάσσεται και η πρόταση για την ενίσχυση της νομοθεσίας όσον αφορά τη χρήση ανιχνευτών.
Τετάρτη 19 Οκτωβρίου 2011

Μας Αγάπησαν ...

 
Τις προάλλες που ήταν παγωνιά πεισματωμένη
κι είχε μια μαγκουφιά σπιούνου το απόγευμα
ένα πουλί όλο όλο μέσα σε τόσο χέρσο ύψος
ισορροπώντας σε καλώδιο τρεμουλιάρικης
τηλεπικοινωνίας ράμφιξε παραισθητικά τη λάμπα
του σβηστού ακόμα δρόμου σαν να ήταν τροφή.

Μακάρι να νομίζει οτι χόρτασε.


Να νομίζουμε. Πάση θυσία. Ούτε στιγμή

να ξέρουμε.
Να νομίζουμε. Είναι το μόνο ράμφος που νοιάζεται
να εξευρίσκει την τροφή της αντοχής μας.
Χυμάει πάνω στο ξεκάθαρο το ξεπουπουλιάζει
και το παραχώνει ζωντανό μες στην απώθησή του.
Και πλέον ασφαλείς χτίζουμε σπίτια άμιλλα
αυτοκίνητα πρόοδο φθόνους ουρανοξύστες
υπερταχείες αρρώστιες ταξίδια σε άγνωστα
ευημερούντα λάθη.

Τόσο πολύ να νομίζουμε ώστε

οσάκις πίνουμε καφέ συλλογισμένον
παρέα μ' εκείνη την κακόκεφη υπενθύμιση
πως είναι η ζωή συντομότατη
να νιώθουμε μια λύπηση τόσο αφ' υψηλού
μια συμπόνια τόσο φευγαλέα
γι αυτή τη συντομία
σαν ν' αφορά ξένη ζωή και όχι τη δικιά μας.

Να νομίζουμε. Να νομίζουμε πάση θυσία. Αλλιώς

δεν μας αγάπησε κανείς.

Όχι όχι ουδ' επί στιγμή να νομίζουμε

πως ούτε εμείς ποτέ μας αγαπήσαμε.
Όχι. Τέτοιαν ισοπαλία θλιβερή
δεν θέλει να φέρει η παραίσθηση.

Χίλιες φορές να νικηθεί.



Κική Δημουλά, από την "Εφηβεία της λήθης"

Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2011

Νικόλαος Γύζης: H Συμβολή του στην Τέχνη της Αφίσας

250px-Nikolaos_GyzisΟ Νικόλαος Γύζης (1842-1901) ήταν το παιδί μιας πολυμελούς οικογένειας από την Τήνο. Από τα πρώτα χρόνια της ζωής του έκανε φανερό το ταλέντο του, όταν αντέγραφε τις λιθογραφίες του σπιτιού του αποσπώντας επαίνους. Αφού συμπλήρωσε τις βασικές του σπουδές στην Αθήνα, εξασφάλισε υποτροφία για την Ακαδημία του Μονάχου, όπου του δόθηκε η ευκαιρία να προσεγγίσει σπουδαίους δασκάλους και μεγάλους καλλιτέχνες.
Εκεί ο Γύζης εξελέγη καθηγητής και εξελίχθηκε σε σπουδαίο τεχνίτη, μεγάλο δημιουργό με πρωτότυπη θεματογραφία και αφηγηματική πειστικότητα, άψογο εκτελεστή κάθε λεπτομέρειας.
Στο ξεκίνημά του ασχολήθηκε σχεδόν αποκλειστικά με την ηθογραφία, που τότε είχε μεγάλη διάδοση στη Δυτική Ευρώπη. Πάντα δεκτικός σε νέα καλλιτεχνικά ερεθίσματα, διαποτισμένος από ερευνητικό πνεύμα, σχεδόν ταυτόχρονα με την ηθογραφική παραγωγή του, τα πορτρέτα και τα αντικείμενα της καθημερινότητας, διακρίθηκε σε αλληγορικά θέματα. Σταδιακά, οι ανθρώπινες φιγούρες στα έργα του πρόβαλαν διακριτικά μετέωρες· αυτό τον απασχόλησε έως το τέλος και χαρακτήρισε όλα τα μεγάλα έργα της τελευταίας περιόδου της ζωής του.
Σχεδόν αμέσως μετά την αποφοίτησή του από την Ακαδημία του Μονάχου απομακρύνθηκε από τις αρχές της, δηλαδή τη ζωγραφική αναπαράσταση ιστορικών σκηνών και κατάφερε να συγκεράσει το ρεαλισμό και τον ιδεαλισμό και να εξελίξει πολλά στοιχεία συμβολισμού. Ένα από τα κύρια στοιχεία του είναι η διατήρηση της ελληνικής ταυτότητας. Πολλοί μελετητές του έργου του αποδίδουν την πολύτιμη διαύγεια της ζωγραφικής του, καθώς και την ευγενική χρωματική κλίμακα στην επίδραση που άσκησε επάνω του η ελληνική φύση. Δεν περιορίστηκε όμως μόνο σε αυτά. Ξεχωριστό κεφάλαιο στην τέχνη του αποτελούν οι αφίσες, οι διακοσμήσεις περιοδικών και φυλλαδίων, τα διπλώματα και τα μετάλλια. Ο Γύζης θα αναγάγει τα έργα αυτά σε υψηλή τέχνη, θα τους δώσει μορφή και περιεχόμενο.
02
Το Πνεύμα της Τέχνης, 1888.

Η αφίσα ως τρόπος διαφήμισης και διάδοσης προϊόντων ή υπηρεσιών είναι δημιούργημα του 19ου αιώνα και σχετίζεται με τη γιγάντωση και εκβιομηχάνιση των ευρωπαϊκών πόλεων. Στα 1888 τοποθετείται η πρώτη αφίσα του καλλιτέχνη, το Πνεύμα της Τέχνης, που φιλοτέχνησε για την 3η Διεθνή Έκθεση στο Glaspalast, επιχειρώντας να προσδώσει στο νέο αυτό είδος μια τελείως διαφορετική μορφή. Αποτέλεσε πραγματικά μια νέα πρόταση που ανταποκρινόταν στις επιταγές των καιρών, είχε όμως μορφή καθαρά καλλιτεχνική και αποσκοπούσε στη διάδοση της τέχνης σε όσο το δυνατόν ευρύ κοινό.
gizis_ma8hma_istorias
Ιστορία, 1982, ελαιογραφία σε μουσαμά, Ιδιωτική συλλογή, Αθήνα.

Τα ίδια χαρακτηριστικά διαπιστώνονται και στην αφίσα της Ιστορίας που χρησιμοποιήθηκε για τη διαφήμιση της 6ης Διεθνούς Έκθεσης στο Glaspalast το 1892 και παρέμεινε το σύμβολο των εκθέσεων επί 26 χρόνια. Η μεγάλη αρχαιοπρεπής μορφή της προσωποποίησης της Ιστορίας με το μακρύ χιτώνα που κρατάει στο χέρι σύμβολα των Τεχνών είναι εντυπωσιακή, ενώ το παιδί με την κουκούλα, που υποβαστάζει το χέρι της με τη γραφίδα, αναφέρεται στην πόλη του Μονάχου, η οποία έχει μεγάλη καλλιτεχνική παράδοση. Οι αντιθέσεις κόκκινου, μαύρου άσπρου και χρυσού σε μεγάλες επιφάνειες επιτυγχάνουν τη προσέγγιση του θεατή. Κατ' αυτόν τον τρόπο ο Γύζης διαμόρφωσε ένα συγκεκριμένο τύπο αφίσας, που χαρακτηρίζεται από τις αναφορές στην αρχαιότητα και τα γνωστά σύμβολα, από τη λιτότητα και τη σχηματοποίηση των μέσων και το καθαρό σε μεγάλες επιφάνειες χρώμα.
014a
Αρμονία, 1893.

Το ίδιο πνεύμα μεταδίδουν η αφίσα της Αρμονίας, που έγινε με αφορμή τα 100 χρόνια από την ίδρυση της εταιρείας Rud. Ibach Sohn, της Φήμης, για το εξώφυλλο του περιοδικού Uber Land und Meer, της Καλλιτεχνικής Τυπογραφίας, όπως επίσης και η Θεωρία και Πράξη για τα διπλώματα των Ολυμπιακών Αγώνων.
025
Δίπλωμα Ολυμπιακών Αγώνων, 1896.

Η μόνη αφίσα του Γύζη που δε χρησιμοποιεί τα γνωστά σύμβολα είναι αυτή που φιλοτέχνησε για τα τσιγάρα Παπαστάθη, η οποία παρουσιάζει μια γυναικεία μορφή με περιδέραιο και διάδημα από τα διαφημιζόμενα προϊόντα.
Από όλες τις αφίσες του καλλιτέχνη γίνεται σαφές ότι σφράγισε το νέο είδος με την προσωπική του αντίληψη. Από την εξέλιξη της αφίσας στο μέλλον και την περαιτέρω επεξεργασία από πρωτοπόρους ζωγράφους προκύπτει η δικαίωσή του και αποδεικνύεται η διορατικότητά του για τομείς τέχνης προς τους οποίους έστρεψε πρώτος την προσοχή και συνέβαλε στην εξέλιξή τους.
030
Αφίσα για τα τσιγάρα Παπαστάθη.
 
 
Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2011

Σπάρτη-Αθήνα, αγώνας δρόμου για αθλητές από όλο τον κόσμο

 
 
Σχεδόν 250 χιλιόμετρα μέσα σε 36 ώρες θα επιχειρήσουν να καλύψουν 350 άνδρες και γυναίκες αθλητές από 39 χώρες του κόσμου, δοκιμάζοντας τα όριά τους σε έναν αγώνα που έχει ως μόνο έπαθλο ένα στεφάνι ελιάς και λίγο νερό από τον ποταμό Ευρώτα.

Το φετινό «Σπάρταθλον» —φόρος τιμής στο κατόρθωμα του αρχαίου δρομέα Φειδιππίδη, ο οποίος στάλθηκε από την Αθήνα στη Σπάρτη για να ζητήσει τη βοήθεια των Λακεδαιμονίων στη μάχη εναντίων των Περσών— θα ξεκινήσει στις 30 Σεπτεμβρίου και θα ολοκληρωθεί την 1η Οκτωβρίου. Ο αγώνας υπεραποστάσεως διοργανώνεται από τον Διεθνή Σύνδεσμο «Σπάρταθλον» με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», το οποίο έχει αναλάβει να στηρίξει τον θεσμό για τρία χρόνια.
«Αναγνωρίζοντας τη μεγάλη σημασία της αναβίωσης του ιστορικού υπερμαραθωνίου “Σπάρταθλον”, τη σημαντική του συμβολή στην ανάδειξη της ελληνικής ιστορίας και της ιδέας του “ευ αγωνίζεσθαι” παγκοσμίως, καθώς και τον μοναδικό συμβολισμό του για τη δύναμη της ανθρώπινης θέλησης, το Ίδρυμα “Σταύρος Νιάρχος” στηρίζει για 7η χρονιά τη μοναδική αυτή διοργάνωση», δήλωσε χθες ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος, Ανδρέας Δρακόπουλος, σε συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση του αγώνα.

Ανάμεσα στους 350 συμμετέχοντες, που επιλέχθηκαν βάσει συγκεκριμένων αγωνιστικών κριτηρίων, είναι μερικοί από τους κορυφαίους υπερμαραθωνοδρόμους του κόσμου, όπως ο περυσινός πρωταθλητής Ιβάν Γκουντίν από την Ιταλία και η Γιαπωνέζα Κίμι Νότο, η γυναίκα με τους περισσότερους τερματισμούς παγκοσμίως. Το «παρών» θα δώσει, επίσης ο Αμερικανός Κριστιάν Μπερκ, ο οποίος το 2010 διένυσε 83 μίλια στην άμμο μέσα σε 24 ώρες, κερδίζοντας μια αναφορά στο βιβλίο Guiness. Η πιο πολυπληθής ομάδα είναι η ιαπωνική, με 63 μέλη, και ακολουθούν η γερμανική και η ελληνική, με 44 και 43 αθλητές αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Φειδιππίδης διένυσε τα 246 χιλιόμετρα, που χωρίζουν την Αθήνα από τη Σπάρτη, μέσα σε δύο μόλις μέρες τον Σεπτέμβριο του 490 π.Χ.. 
 
Τελικά, ο άθλος του δεν ωφέλησε τους Αθηναίους, αφού οι Σπαρτιάτες καθυστέρησαν να ξεκινήσουν και έφτασαν στην Αθήνα την επομένη της Μάχης του Μαραθώνα, του χάρισε όμως την αθανασία. 

Ο Διεθνής Σύνδεσμος «Σπάρταθλον» ιδρύθηκε το 1984 με αποκλειστικό σκοπό τη διοργάνωση του αγώνα και πλέον διαθέτει μέλη σε διάφορες χώρες του κόσμου. Για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού, οι αθλητές θα καταγράφονται ηλεκτρονικά σε δέκα κεντρικούς σταθμούς κατά τη διάρκεια της διαδρομής και τα αποτελέσματα θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα www.spartathlon.gr.
Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2011

Το τσίρκο


Δεν είπα τίποτα ακόμα.
Δεν είπα τίποτα κι ας κυλιέται πάντα ο πόνος μας
ανάμεσα σε σημαίες, μεγάφωνα και βεγγαλικά...

Μα ο πιο μεγάλος μας πόνος δε μιλιέται...δε γράφεται.
Δε γρικιέται απ’ τους άλλους....

Γυρίζει μέσα μας μόνο.... Σαν το λιοντάρι, μουγκρίζοντας·

τρώγοντας απ’ τις σάρκες μας...

Ο πιο μεγάλος μας πόνος δεν αλλάζει σε δόξα.
Δε γίνεται τσίρκο και αγορά....

Θανάσης Κωσταβάρας
Πέμπτη 25 Αυγούστου 2011

Όταν έχω εσένα...



Όταν έχω εσένα...
....μπορώ να βάψω με ασήμι τη σκουριά 
....μπορώ να κοιμηθώ με σιγουριά 
....να πιάσω με τα χέρια μου τους δράκους να σκοτώσω 

Όταν έχω εσένα...
....αντέχω, πάω δίπλα στον γκρεμό 
....το ξέρω, έχω ένα χέρι να πιαστώ 
....κοντά μου έναν άνθρωπο τα χρόνια μου να ενώσω..
 ~~~~

Σε εσένα που τα ανέτρεψες όλα...
 ....Χρόνια μας Πολλά... αγάπη μου :o)

Δευτέρα 22 Αυγούστου 2011

Ακόμη μια νύχτα



Η Ελλάδα ταξιδεύει χρόνια μέσα στην Ελλάδα ακολουθώντας το χυμένο αίμα το σπαταλημένο.
Αίμα σταλαματιές κυλάνε στάζουν κάτω στον Άδη...

Πέφτουν απάνω στους νεκρούς οι σκοτωμένοι αλλάζουν θέση δεν ξυπνάνε.

Μόνο το χέρι τους υψώνεται και δείχνει τη μεριά που περπατάνε οι δολοφόνοι.
Η Ελλάδα ταξιδεύει χρόνια ανάμεσα στους δολοφόνους...



Τάκης  Σινόπουλος
Δευτέρα 8 Αυγούστου 2011

Όσα έχω χρεωμένα... ζω

Τετάρτη 13 Ιουλίου 2011

Καλησπέρα...


Τρίτη 5 Ιουλίου 2011

μη λησμονάτε τη χώρα μου...!





Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ
και μυρσίνη συ δοξαστική
μη παρακαλώ σας μη
λησμονάτε τη χώρα μου!

Αετόμορφα έχει τα ψηλά βουνά
στα ηφαίστεια κλήματα σειρά
και τα σπίτια πιο λευκά
στου γλαυκού το γειτόνεμα!

Τα πικρά μου χέρια με τον κεραυνό
τα γυρίζω πίσω απ' τον καιρό
τους παλιούς μου φίλους καλώ
με φοβέρες και μ' αίματα!
Τρίτη 28 Ιουνίου 2011

Έτσι γεννιέσαι Έλληνας

Μου πήρες την ελπίδα, σε ευχαριστώ, γιατί ταυτόχρονα μού πήρες και τον φόβο. Καταπάτησες τα όρια της προσωπικής μου πατρίδας, σε ευχαριστώ, γιατί ταυτόχρονα έσπασες τις αλυσίδες που κρατούσαν στο μπουντρούμι της Κοινωνικής Ηθικής την Ελευθερία μου, ανόητε Κρατούντα. Ήρθε η ώρα να σε ευχαριστήσω που μου τα στέρησες όλα και κατανόησα μετά από πολλά χρόνια τα λόγια του Έλληνα Καζαντζάκη. 

Έχοντας την Ελπίδα ότι ό,τι έχεις θα ανδρωθεί και αν δεν έχεις θα το αποκτήσεις, γεννιέται ασυνείδητα ο φόβος της απώλειάς τους. Παράλληλα με αυτόν και ο φόβος να αντιδράσεις σε όποιον τα απειλεί. Η ελπίδα σε κάνει να οπισθοχωρείς όταν δέχεσαι επιθέσεις παντός τύπου. Και ήρθες, εσύ Κρατούντα, και τα πήρες όλα με τη μία θεωρώντας ότι ο φόβος θα είναι ο ίδιος με αυτόν που με διακατείχε τόσα χρόνια.

Ότι θα κλειστώ και πάλι στο καβούκι μου λέγοντας : «Αύριο ξημερώνει άλλη μέρα». Ξημέρωσε όμως η άλλη μέρα. Και είμαι εδώ με τις τσέπες της ψυχής μου τρύπιες και την οργή του Άδικου να έχει περάσει σε άλλο επίπεδο. Στο επίπεδο της ανέλπιδης μάχης. Τώρα πια, μικρόνοε Κρατούντα, δεν έχω τίποτε άλλο να χάσω. Ό,τι με έκανε να νιώθω περήφανος το έχεις κάνει ψίχουλο να ταΐσεις τις κότες της πολιτικής σου αυλής και τους ξεφτιλισμένους πουλημένους τεμπέληδες της δημόσιας στρατιάς σου. Δεν υπάρχουν μέσα μου πλέον αμυντικά κύτταρα να σταθούν στρατιώτες στις επόμενες επιθέσεις σου. Δεν υπάρχει ούτε μία πέτρα όρθια στο κάστρο της ηθικής του συνόλου που είχα φτιάξει να προστατεύω αναμνήσεις και «πρέπει». Και όλα αυτά, ηλίθιε Κρατούντα, τα κατάφερες από μόνος σου. 

Δεν θα πέσουν απειλές σε αυτόν τον πόλεμο που μου κήρυξες άνευ λόγου. Ούτε καν υποχθόνιες ματιές χολιγουντιανού τύπου. Δεν θα υπάρξει ούτε μία διαπραγμάτευση μεταξύ μας. Και ναι, αν ο Έλληνας Καζαντζάκης εννοούσε ότι μόνο νεκρός είσαι Ελεύθερος, τότε κατανοώ απόλυτα τι σημαίνει ζωντανός χωρίς Ελπίδα. Κατανοώ την έννοια του ανέλπιδου χωρίς Πατρίδα. Ανθέλληνα Κρατούντα, μέσα στην υπεροψία της ψηφοΛογικής δημοκρατίας σου δεν υπολόγισες ότι σκοτώνοντας τον Φόβο για την διατήρηση της Ελπίδας, γεννάς έναν Ελεύθερο. 
Δηλαδή, έναν Έλληνα.... 


Δευτέρα 27 Ιουνίου 2011

επειδή πολύ ΜΕ άρεσε... ;o)


Κυριακή 26 Ιουνίου 2011

Στο φως πλοίο του 5ου αι. στην Κωνσταντινούπολη

 
Ένα πλοίο του 5ου αι μ.Χ. είναι το νέο συγκλονιστικό εύρημα από τη θέση Yenikapi όπου διενεργούνται ανασκαφές στα πλαίσια της κατασκευής σταθμού Μετρό στην Κωνσταντινούπολη.

Πρόκειται για το τελευταίο από 35 πλοία που έχουν εντοπιστεί στη θέση, η οποία είναι υπό έρευνα από το 2004. Είναι όμως το πρώτο που βρίσκεται με όλο το φορτίο του ενώ εντυπωσιάζει και με το μέγεθός του που φτάνει σε πλάτος τα πέντε μέτρα. Χαρακτηριστικό είναι ότι έχει διασωθεί το ξύλινο σκαρί του πλοίου, το οποίο σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση. Αναφέρεται τέλος ότι αν το λιμάνι δεν είχε μετατραπεί σε στεριά και το πλοίο είχε βρεθεί σε θαλάσσια περιοχή, θα είχε σίγουρα καταστραφεί.

Στο Yenikapi υπήρχε βυζαντινό λιμάνι το οποίο όμως «έκλεισε» τον 10ο αι. Πολλά από τα ναυάγια που έχουν βρεθεί εκεί είναι εμπορικά πλοία, κάτι που καθιστά τη θέση τη σημαντικότερη ίσως ναυτική θέση της Τουρκίας. Η αρχαιολογική έρευνα τελείται στα πλαίσια του έργου Marmaray-Metro Salvage Excavations.
 
 
Πέμπτη 23 Ιουνίου 2011

Ὅ,τι ὀνειρεύτηκα...

Τετάρτη 22 Ιουνίου 2011

Ντίνος Χριστιανόπουλος: "Είμαι ένας ευτυχεσμένος άνθρωπος"

image
Δεν του αρέσουν οι ταμπέλες και οι χαρακτηρισμοί, αυθαιρετώντας τον χαρακτηρίζω αιρετικό, απόμακρο, δηκτικό. Προσωπική μου εκτίμηση, ο Χριστιανόπουλος θα αφήσει έργο πίσω του, ίσως αντίστοιχο του Καβάφη, που ναι μεν υπήρξε μαθητής του όπως ο ίδιος ομολογεί, αλλά διαφοροποιήθηκε ως προς το είδος ποίησης και προσέγγισης της θεματολογίας.

Κατεβήκατε στις πλατείες με τους «Αγανακτισμένους»;
«Δεν βγαίνω, δεν ξέρω και δεν βλέπω γιατί αγανακτούν, δεν μπορώ να καταλάβω τι ζητούν. Για να ζουν και με τα λιγότερα σημαίνει ότι οι περικοπές έγιναν σε παχυλούς μισθούς. Δεν μας είπαν ποτέ πώς και με ποια μέσα και ποιες προϋποθέσεις διορίστηκαν. Ας μην λέμε ότι φταίνε μόνο οι κυβερνήσεις που μεταξύ μας είναι αχρείες αλλά φταίμε και εμείς που ενώ είμαστε φτωχομπινέδες  επιμένουμε να ζούμε σαν νεόπλουτοι. Περίπου να πάθουμε καλά. Δεν βγαίνω στους δρόμους, δεν ακούω ραδιόφωνο, δεν διαβάζω εφημερίδα και νοιώθω περίπου …. ευτυχεσμένος. …ναι, ναι σωστά ακούσατε.. Ζω με λιγότερα από 600 ευρώ, χωρίς να θέλω πολυτέλειες, αυτοκίνητα και σπίτια. Και με ολίγους παράδες μπορώ και ζω».

Είστε ο μοναδικός επίτιμος καθηγητής στη Φιλοσοφική του Αριστοτελείου χωρίς διδακτορικό.
«Επεδίωξα να γίνω επίτιμος καθηγητής χωρίς διδακτορικό στο τμήμα της Φιλοσοφίας στο Αριστοτέλειο γιατί τόσα χρόνια με ζάλιζαν. Αρνήθηκα να γίνω καθηγητής κατηγορηματικά προ πολλών δεκαετιών. Δεν βλάπτει ούτε είναι τίποτα σοβαρό, δεν πρόκειται να διδάξω και προπάντων δεν πρόκειται να εισπράξω μία! Δεν θέλω το κράτος αφέντη στο κεφάλι μου. Γι αυτό και υπήρξα ο μοναδικός ποιητής στους 1000 που αρνήθηκα την σύνταξη ποιητή-λογοτέχνη του Κράτους. Μακριά από τις κυβερνήσεις.
Γιατί αρνείστε το εκπαιδευτικό σύστημα;
«Είμαι αντίθετος με το εκπαιδευτικό σύστημα γιατί είναι κουραφέξαλα και δόξα τω θεώ που δεν ανακατεύτηκα σε όλη αυτή τη γελοιότητα. Και δεν τα λέω τώρα, τα έλεγα πριν από μισό αιώνα. Αρνήθηκα να υπηρετήσω αυτήν την άθλια και ελεεινή παιδεία. Ήμουν ικανός να ζητιανέψω έξω από τον Λαμπρόπουλο, αρκεί να ήμουν μακριά από την άθλια παιδεία. Όταν πήρα το πτυχίο μου διορίστηκα βιβλιοθηκάριος στη δημοτική βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης για 8 χρόνια όπου στη συνέχεια παραιτήθηκα. Τότε άνοιξα δικό μου γραφείο διορθώσεων δοκιμίων  στη Θεσσαλονίκη. Και έβγαλα λίγα λεφτουδάκια και χωρίς να γίνω ζητιάνος πέτυχα τον πρώτο στόχο να μην γίνω εκπαιδευτικός. Πρόκοψα στη λογοτεχνία γιατί αυτός ήταν ο καημός μου (και όχι η ύποπτη εκπαίδευση γιατί χώνουν το χέρι τους εκεί διάφοροι άσχετοι) και στην ποίηση που είναι πολύ δύσκολο πράγμα. Αυτή είναι και η μεγάλη μου ευχαρίστηση. Πρόκοψα στην ποίηση αλλά δεν έβγαλα λεφτά».

Σε τι άλλο αντιτίθεστε; 

«Είμαι αντίθετος προς κάθε καθεστώς και το λέω και ας μην με ακούει κανείς, μακριά από τις σχέσεις με τις κυβερνήσεις. Η όλη θλιβερή όψη της σημερινής θλιβερής πραγματικότητας δείχνει ότι ο καιρός έχει γυρίσματα. Είμαι εναντίον κάθε μορφής εξουσίας. Εφημερίδας, διοικήσεως κλπ.».
Έχετε τελικά εκφραστεί αρνητικά για τους Ελύτη-Σεφέρη;
«Έχω κάποιες επιφυλάξεις και για Ελύτη και για Σεφέρη παρ’όλο που είναι καλοί ποιητές και ήταν φίλοι μου ο Ελύτης περισσότερο. Είχαν όπως είναι πολύ φυσικό τις κάποιες μετριότητές του. Τίποτα παραπάνω. Μερικοί δημοσιογραφίσκοι, χαμένα κορμιά πήραν αυτές τις μικροεπιφυλάξεις, τις εξόγκωσαν  και με απέδειξαν ως φανατικό εχθρό ή υπονομέα των νομπελιστών. Αυτά είναι του κώλου, με συγχωρείτε. Δεν έχω καμία κακία και ζήλεια για αυτούς. Όταν μεταφράστηκαν τα ποιήματά μου στα σουηδικά έδωσα συνέντευξη σε κάποιο ραδιοφωνικό σταθμό όπου μεταξύ άλλων εκφράστηκα αρνητικά για το Νόμπελ ως διεθνές βραβείο λέγοντας ότι αμφισβητώ την ειλικρίνεια αυτών που δίνουν το Νόμπελ, γι αυτό μακριά από το Νόμπελ. Έδωσαν Νόμπελ στον Τσόρτσιλ, έναν πολιτικό και στον Ρίτσο- αν και διαφωνώ μαζί του- έδωσαν το βραβείο Λένιν που είναι για τους πολιτικούς και όχι το Νόμπελ που είναι για την λογοτεχνία. Και αντί να λυσσιάξουν οι σουηδοί με όσα τους είπα, η σουηδική ραδιοφωνία δέχτηκε αναρίθμητες επιστολές που έγραφαν: «να αγιάσει το στόμα του» Συνεπώς ζούμε σε οργανωμένες παραπληροφορήσεις. Υπάρχουν γενικώς υπερτιμημένες αξίες στην ποίηση, αλλά γίνεται ένα παλαντζάρισμα. Αυτοί που κυριαρχούν τώρα δεν πιστεύω ότι θα κυριαρχήσουν και μετά από 30 χρόνια.  Κάποιοι τώρα τους ανεβάζουν και τους προωθούν».
Ο Παλαμάς πολέμησε τον Καβάφη.
«Τεράστιο θέμα αυτό. Ο Παλαμάς άλλοτε ήταν λυσσασμένος απέναντι στον Καβάφη και άλλοτε πιο μετριοπαθής στις δηλώσεις του. Φοβούνταν τον Καβάφη διότι διαισθανόταν ότι το μέλλον ανήκει στον Καβάφη που κατέκτησε την παγκόσμια αποδοχή. Ο  μεγάλος Παλαμάς κατέρρευσε και αυτό είναι γεγονός. Δεν ενδιαφέρει πια κανέναν η κόντρα μεταξύ τους. Ο Καβάφης όπως είχα πει και στο παρελθόν, καλπάζει! Ξέρεις τι θα πει να πληθαίνουν οι άνθρωποι που σ’αγαπούν και σε πιστεύουν? Ας αναλογιστούμε πόσοι σήμερα έχουν αυτή την τύχη».

«Βαθιά πληγή από φρικτό μαχαίρι» έλεγε ο Καβάφης για την τέχνη της ποιήσεως. Για εσάς η ποιητική σας συλλογή «Η πιο βαθιά πληγή», τι είναι;
«Συλλογή πατριωτικών ποιημάτων που λατρεύτηκε στην Κύπρο και που η απάντηση μου - που αφορούσε στον Κίσινγκερ- έκανε πάταγο. Αυτό το σκατόμουτρο ο Κίσινγκερ που χώρισε την Κύπρο στα δύο, είχε το θράσος να διαψεύσει ό,τι δήλωσε για το σούβλισμα της Ελλάδας εφαρμόζοντας ένα σατανικό σχέδιο. Έχω και τέτοιες αγάπες και αποδοχές από τους απλούς ανθρώπους της Κύπρου που όταν την επισκέφθηκα – θα το πιστέψετε;- μου φιλούσαν τα χέρια! Διότι τα περισσότερα πατριωτικά ποιήματα είναι από σαβούρες έως σκατά».
Ποιο είναι το λάθος των Ελλήνων;
«Ότι είμαστε κλέφτες και πρέπει να το αποδεχτούμε. Στο γαλλικό λεξικό έλληνας σήμαινε κλέφτης, κάναμε αγώνα για να το εξαλείψουμε από το λεξικό, αλλά σήμερα πια είναι κοινοτοπία και εν μέρει έχουν δίκιο που οι ξένοι τρώγονται με τα ρούχα τους για μας. Και άλλα φρικτά και τρομερά ελαττώματα έχουμε, αλλά εκεί θα σκαλώσουμε; Όλοι οι λαοί έχουν τα κουσούρια τους. Αγνοούμε το μεγαλείο των περασμένων ετών. Ας μην παρασυρόμαστε από τις σημερινές κακοήθειες αγνοώντας το παλιό μεγαλείο. Αυτό που πρέπει να λάβουν υπόψη τους οι ψευτοκουλτουριάρηδες είναι ότι ο ελληνισμός παρά τα κουσούρια του θριάμβευσε πάνω στη διάδοση των πολιτιστικών αρετών. Αυτό είναι ένα συγχωροχάρτι για όλα τα πιθανά ελαττώματά μας. Αν συνεχίσουμε έτσι, η χασούρα θα συνεχιστεί σε όλα τα επίπεδα και στο Αιγαίο και στη Θράκη. Ένας λαός 3000 ετών έχει σημεία κάμψης όπως είναι αναπόφευκτο. Το θέμα είναι πως είμαστε αμετανόητοι».
Έχετε εκδώσει συλλογή για τον Βασίλη Τσιτσάνη.
«Ο Τσιτσάνης έγραψε 700 τραγούδια, πολλά από αυτά δεν είναι καλά. Τα 187 που έχω συμπεριλάβει στην πρόσφατη συλλογή μου που αφορά στον Τσιτσάνη είναι αριστουργήματα όπου σε αυτά στηρίζεται και το μεγαλείο του, όταν δηλαδή ήταν νεαρός στην πρώτη του περίοδο. Υπήρξε παιδί –θαύμα και όπως ήταν αναμενόμενο, όσο μεγαλώνουν τα παιδιά-θαύμα αποχρωματίζονται. Ο Τσιτσάνης έχασε στη μισή του ζωή το βασικό του έργο και η όλη αξία του στηριζόταν στη φήμη του και λιγότερο στην πρόσφατη δημιουργία του. Αλλά δεν παύει ο Τσιτσάνης να είναι κολοσσός.  Αυτά που έχω συγκεντρώσει στη συλλογή μου είναι αυτά που - να το θυμηθείτε - θα μείνουν στις επόμενες γενιές».
«Το φιλί ενώνει πιο πολύ από το κορμί
για αυτό και το αποφεύγουν οι πιο πολλοί».

«Μπαίνετε στα χωράφια της ποίησης. Η ποίηση είναι πολύ δυσκολότερη και αποδοτικότερη ιστορία που όμως θα αντέξει στο μέλλον ως υψηλής κλάσης. Κάποιο άλλο άτιτλο μικρό μου ποίημα «Τα πρόβατα απήργησαν, ζητούν καλύτερες συνθήκες σφαγής» ήταν γραμμένο σε τοίχους της Αθήνας  και της Θεσσαλονίκης και δεν τόλμησε κανείς να τα σβήσει»

Έρωτας: ποιος ο ρόλος του στη ζωή σας;
«Στα νιάτα μου έπαιξε σημαντικό ρόλο. Πρόλαβα όσο ήταν καιρός και έγραψα ερωτικά ποιήματα τότε, τώρα μαράθηκα. Είναι αρκετά για να αντέξουν έναν αιώνα».

Το ποιο ακραίο πράγμα που κάνατε όταν ερωτευτήκατε;
«Ζητάτε πάρα πολλά και πολλά από αυτά τα έχω ξεχάσει. Πάντως θα σας πω μερικά πράγματα τα οποία να τα πάρετε πολύ σοβαρά: το ‘‘έχω ερωτευτεί’’ είναι μεγάλο πρόβλημα όσον αφορά την ποίηση, διότι έγραψα τα καλύτερα ποιήματά μου για τυχαία και σποραδικά ερωτικά ερεθίσματα, ενώ μεγάλοι μου έρωτες που με συγκλόνισαν πέρασαν απαρατήρητοι από την ποίησή μου. Αυτό είναι μια μεγάλη πραγματικότητα, επομένως άλλο πράγμα ο έρωτας και άλλο η ποίηση σε όλα τα επίπεδά της. Ένας τυχαίος ψευτοέρωτας μπορεί να αφήσει αριστουργήματα πίσω του και ένας συγκλονιστικός να μην αφήσει χνάρι!

«…γιατί  μονάχα όταν τα χέρια μου σε χάνουν,
η πονεμένη φαντασία μου σε κερδίζει» γράφετε στην «Αναστολή».

«Πρέπει να χάσεις στον έρωτα για να μπορέσεις να τον κερδίσεις. Αλλιώς δεν  κερδίζεται τίποτα. Όλοι αυτοί που βρίσκονται στο μάξιμουμ της κάβλας τους μην ξέροντας τι είναι το μάξιμουμ και τι είναι η κάβλα, τα έχουν ήδη όλα μπερδέψει. Πρέπει να τα χάσεις όλα για να καταλάβεις τι έχασες και τι θα μπορούσες να είχες κερδίσει. Αυτό το άνω –κάτω είναι σπουδαίο πράγμα. Αυτό το ζήτημα δεν αφορά στην ιστορία της ποίησης, αλλά της γραμματολογίας. Δηλαδή οι εσωτερικές διεργασίες που οδηγούν έναν ποιητή στο γράψιμο».
Ποιο τίμημα πληρώσατε για τις επιλογές σας; Τι είδους πόλεμο δεχτήκατε;
«Το τίμημα ήταν μεγάλο, γιατί εγώ είχα το θάρρος ή το θράσος ή την τόλμη να είμαι ειλικρινής και να τα λέω ντεκλαρε. Οι άνθρωποι που σε πολεμούν είναι αυτοί καιροφυλακτούν να σε ακούσουν και να σου τρίψουν τη μούρη. Κάποιοι έχουν και ζημία από την ποίησή μου και αυτοί μου έτριψαν στη μούρη με όποιο τρόπο  μπορούσαν με την αρχή να γίνεται από την ασφάλεια, μετά από τους δεσποτάδες, μητροπολίτες, κατηχητικά, μετά από εθνικιστές τύπου Καρατζαφέρη, μετά με ορθόδοξους κομμουνιστές. Απίθανο κακό μου έκαναν κάποιες ομάδες για την τόλμη μου να ομολογήσω την αλήθεια. Δεν μετάνιωσα γιατί δικαιώθηκα μέσα από το πάθος μου».
Δεν υπάρχει δηλαδή ενοχικότητα στην ποίησή σας;
«Κάποιες φορές είμαι αντιφατικός. Με χτύπησαν αγρίως οι κομμουνιστές, κι όμως έγραψα ποίημα υπέρ των αριστερών. Όταν αναγνωρίσει κάποιος την αντιφατικότητα της ιδιοσυγκρασίας του, μπορεί η πολυπλοκότητα των αντιθέσεων όταν αξιοποιείται δραστήρια από την σωστή ποίησή του, να αποβεί θετικό στοιχείο για τον ίδιο τον ποιητή. Όλα τα άλλα έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Το πρώτο και δύσκολο είναι να έχεις την τόλμη να πεις την αλήθεια για τον εαυτό σου και πολλές φορές εναντίον του εαυτού σου».

*Η συζήτηση μεταδόθηκε από το Ρ/Σ «Παλμός 99.5» στις 11-6-2011.


Τετάρτη 15 Ιουνίου 2011

Αχίλλεια για αιμορραγία, καρότο για ερπετά

 
 
Τα φάρμακα των αρχαίων Ελλήνων αποκάλυψαν Αμερικανοί αρχαιολόγοι. Αναλύοντας αρχαία παρασκευάσματα, ερευνητική ομάδα στην Ουάσιγκτον εντόπισε ίχνη από καρότο, ραπανάκι, σέλινο, άγριο κρεμμύδι, βελανίδια, λάχανο, ήμερο τριφύλλι, αχίλλεια και ιβίσκο. Θεωρούν ότι πρόκειται για υπολείμματα θεραπευτικών ουσιών, καθώς οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν φυτά για να αντιμετωπίσουν παθήσεις και τραύματα. 

Τα παραπάνω ανακοίνωσε χθες ο πρόεδρος του Διεθνούς Ιπποκράτειου Ιδρύματος, καθηγητής κ. Στέφανος Γερουλάνος, με αφορμή την 3η Αμφικτιονία Εταιρειών και Συλλόγων Ιστορίας Ιατρικής και Ηθικής-Δεοντολογίας, η οποία πραγματοποιείται στην Κω.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, οι σύγχρονες μελέτες επικεντρώνονται στο κατά πόσο τα φυτικά εκχυλίσματα που βρέθηκαν στα αρχαία παρασκευάσματα μπορούν να θεραπεύσουν ασθένειες. Οι επιστήμονες αναζητούν, επίσης, τις ακριβείς μετρήσεις που έκαναν οι αρχαίοι Έλληνες ιατροί για να καθορίσουν τη δοσολογία.
Σε πολλά αρχαία κείμενα αναφέρεται η θεραπευτική δράση των βοτάνων. Η αχίλλεια σταματούσε την αιμορραγία κάποιου τραύματος, ενώ ο Πεδάνιος Διοσκουρίδης —που θεωρείται ο πρόδρομος των φαρμακοποιών— περιγράφει το καρότο ως πανάκεια. Θεωρούσε, για παράδειγμα, ότι εάν κάποιος καταναλώσει καρότο προληπτικά, δεν θα κινδυνεύει από τα ερπετά. 

Οι Έλληνες πρώτοι απ’ όλους τους λαούς κατέταξαν τα φάρμακα σε κατηγορίες ανάλογα με τη χρήση τους και έβγαλαν ή προσπάθησαν να βγάλουν το παγανιστικό-θεοκρατικό στοιχείο από τις συνταγές που χορηγούσαν. Σε αυτό πρωτοστάτησε ο Ιπποκράτης, που μετέτρεψε τις θεοκρατικές απόψεις σε φιλοσοφικές.
Η παρασκευή των φαρμάκων της αρχαιότητας δεν ήταν απλή υπόθεση. Πεπειραμένοι ριζοτόμοι, δηλαδή οι συλλέκτες βοτάνων και ορυκτών, μάζευαν τα βότανα. Τα επεξεργάζονταν, ξεραίνοντας και σταθεροποιώντας τα, και στη συνέχεια τα παρέδιδαν στους γιατρούς. 

Ο κ. Γερουλάνος διευκρινίζει ότι την εποχή εκείνη στα φάρμακα υπολογίζονταν και τα δηλητήρια και δεν είναι τυχαίο ότι το κώνειο που δόθηκε στον Σωκράτη αναφέρεται ως φάρμακο. Η διαφορά μεταξύ δηλητηρίου και φαρμάκου —εξηγεί— είναι μικρή και αφορά κυρίως τη δοσολογία. 

Η θεραπευτική προσέγγιση των αρχαίων Ελλήνων ήταν τόσο εξειδικευμένη και αποτελεσματική, που τα φάρμακα της εποχής κυριαρχούσαν μέχρι και τον 19ο αιώνα! Ακόμη και σήμερα, σημαντικοί επιστήμονες ερευνούν σχολιαστικά τα ιπποκρατικά φάρμακα και ανακαλύπτουν συνεχώς νέες θεραπευτικές ιδιότητες.
  


Παρασκευή 10 Ιουνίου 2011

Και σιγά που θα ... που θα ... που θα ...



Και σιγά ... που θα ... που θα ... που θα ...
με το "Θα" ... του κάθε κερατά
Κι άμα δεν ... μη σώσω και σωθώ
κάποιον θα πλακώσω και μετά θα τον πληρώσω
και σιγά μην εκτεθώ ...

Κοίτα ρε, που μου 'σκασε γαμπρός
σκανταλιάρης και πρωθυπουργός
κι άντε ρε που θα ... και θα ... και θα ...
μάζεφ' τη μαγκιά σου, τα μισά-μισά δικά σου
και τα ρέστα παγωτά ...

Αμέ... :P
Δευτέρα 6 Ιουνίου 2011

Το δώρο του Διονύσου

 
 
Ο πολύμορφος θεός Διόνυσος είναι ο πρωταγωνιστής της έκθεσης με θέμα «Το δώρο του Διονύσου. Η μυθολογία του κρασιού στην κεντρική Ιταλία (Molise) και τη βόρεια Ελλάδα (Μακεδονία)», που θα διοργανώσουν το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων της περιοχής του Molise Ιταλίας και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης. 

Στην έκθεση θα παρουσιαστούν 187 αντικείμενα που προέρχονται από ασφαλή ανασκαφικά συμφραζόμενα και συγκεκριμένα από ανασκαφές σε νεκροταφεία, οικισμούς και ιερά της κεντρικής Ιταλίας, και από πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες στην κεντρική Μακεδονία, οργανωμένα στις εξής θεματικές ενότητες: «Η εικόνα του θεού», «Το δώρο του Διονύσου: το κρασί στη λατρεία και τις ταφικές τελετουργίες» «Μέθη και δύναμη», «Το Συμπόσιο», «Ο Διόνυσος και το θέατρο» και «Η παραγωγή και διακίνηση του κρασιού».
Παρασκευή 3 Ιουνίου 2011

Έρωτος Άκουσμα

 
Στου δυνατού έρωτος το άκουσμα τρέμε και συγκινήσου
σαν αισθητής...
 
Όμως, ευτυχισμένος,
θυμήσου πόσα η φαντασία σου σ' έπλασσεν· 
 
αυτά
πρώτα· 
 
κ' έπειτα τ' άλλα -πιο μικρά- που στην ζωή σου
επέρασες κι' απόλαυσες, τ' αληθινότερα κι' απτά.-
 
Από τους τέτοιους έρωτας δεν ήσουν στερημένος.

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης

Κυριακή 29 Μαΐου 2011

Καλημέρα λοιπόν...

 

Το δάκρυ, όλοι το ξέρουν, είναι μια φωτιά
κι ο στεναγμός μια φωνή της πληγής μας...

Καλημέρα λοιπόν σε σας που δεν κλαίτε
κι έχετε τα μάτια ξεκούραστα...

'Oσο για μένα, ξέρω τώρα πια τι είναι αυτός ο κόσμος...


Κρίτων Αθανασούλης
Τετάρτη 25 Μαΐου 2011

Φωτιές άναψε η Σπιναλόγκα

 

Την αντίδραση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων προκάλεσε ένα σημείο της ομιλίας του Πρωθυπουργού Γεώργιου Παπανδρέου σε τοπικούς φορείς της Αργολίδας. Συγκεκριμένα ο Πρωθυπουργός μιλώντας για τη Σπιναλόγκα τη χαρακτήρισε ως «ένα νησάκι, το οποίο ήταν εγκαταλειμμένο. Δεν υπήρχε κανένα τουριστικό ενδιαφέρον μέχρι πρότινος και, όμως, έχει γίνει πια επίκεντρο ενδιαφέροντος διεθνώς». 

Οι εκπρόσωποι των αρχαιολόγων σε ανακοίνωσή τους διευκρίνισαν ότι η Σπιναλόγκα είναι «ο δεύτερος σε επισκεψιμότητα αρχαιολογικός χώρος της Κρήτης, που προσελκύει κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η Σπιναλόγκα, παρόλο που δεν είναι προσβάσιμη κατά τους χειμερινούς μήνες, ήταν το 2010 ο τέταρτος σε επισκεψιμότητα αρχαιολογικός χώρος της Ελλάδας με 249.940 επισκέπτες, ενώ και το 2009 δέχτηκε 226.301 επισκέπτες. 

Πίσω από τις χιλιάδες των επισκεπτών, όμως, υπάρχει επίσης πλήθος συναδέλφων εργαζόμενων στο Υπουργείο Πολιτισμού, που έχουν φροντίσει για την προστασία και την ανάδειξη των μνημείων —του Ενετικού Κάστρου, των εγκαταστάσεων του οικισμού του 18ου-19ου αιώνα και του Λεπροκομείου— της Σπιναλόγκας, ενός τόπου ιστορικής μνήμης και μαρτυρίου, με χρηματοδότηση μάλιστα από το Β´ & Γ´ Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης». 

Και συνεχίζουν τονίζοντας ότι «όλα τα παραπάνω όφειλε να τα γνωρίζει ο καθ’ ύλην αρμόδιος Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού κος Π. Γερουλάνος, που ήταν παρών στην πρωθυπουργική ομιλία. Όπως άλλωστε όφειλε να γνωρίζει ότι σήμερα η Σπιναλόγκα δεν διαθέτει ακόμη το αναγκαίο προσωπικό φύλαξης και καθαριότητας, για να εξυπηρετήσει τους χιλιάδες επισκέπτες».  


Δευτέρα 16 Μαΐου 2011

Ανοίγω το στόμα μου...



Ανοίγω το στόμα μου κι αναγαλλιάζει το πέλαγος
και παίρνει τα λόγια μου στις σκοτεινές του τις σπηλιές
και στις φώκιες τις μικρές τα ψιθυρίζει
τις νύχτες που κλαιν των ανθρώπων τα βάσανα.

Χαράζω τις φλέβες μου και κοκκινίζουν τα όνειρα
και τσέρκουλα γίνονται στις γειτονιές των παιδιών
και σεντόνια στις κοπέλες που αγρυπνούνε
κρυφά για ν' ακούν των ερώτων τα θαύματα...

Στίχοι: Οδυσσέας Ελύτης
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Πρώτη εκτέλεση: Γρηγόρης Μπιθικώτσης
 
Τρίτη 26 Απριλίου 2011

Kαλημέρα...


Τετάρτη 6 Απριλίου 2011

Η παιδεία των γυναικών στην αρχαία Ελλάδα

Στοιχειώδη εκπαίδευση: Γραφή, ανάγνωση, λυρική και επιλεγμένη επική ποίηση, χορός. Περίπου μέχρι δώδεκα χρονών.

Μέση και ανωτέρα εκπαίδευση: Μέχρι περίπου τα είκοσι της χρόνια εκπαιδεύεται συνήθως από την μητέρα της στην οικονομία και διαχείριση του νοικοκυριού, υφαντική, χειροτεχνία, διακοσμητική. Επίσης υπήρχαν για τις κόρες πλουσιοτέρων Αθηναίων ιδιωτικά οικοδιδασκαλεία στα οποία σπούδαζαν μουσική, κιθαρωδία, όρχηση κ.λ.π.

Ανωτάτη εκπαίδευση: Πλήθος ανωτάτων σχολών δεχόταν ευχαρίστως γυναίκες!
Επειδή η ιστορία ασχολείται κυρίως με πολέμους οι οποίοι με εξαίρεση των Αμαζόνων και ολιγοστών εξαιρέσεων άλλων γυναικών είναι ανδροκρατική, δεν έχουμε όλα τα ονόματα των γυναικών επιστημόνων. Παρ όλα αυτά υπάρχουν πάρα πολλές γυναίκες που διέπρεψαν στον χώρο της επιστήμης.

Στην Ανωτάτη Φιλοσοφική και Μαθηματική Σχολή του κορυφαίου Διδασκάλου Πυθαγόρα διέπρεψαν: Οι Θεανώ, Θεόκλεια, Ασκληπιγένεια, Περικτιόνη, Φιλτύς, Μελίσσσα,, Τιμύχα, Μιλλία, Χειλωνίς, Κρατησόκλεια,Βοιώ, Θεάδουσα και πολλές άλλες.

Και ξέρετε ποιος ήταν ο Διδάσκαλος των « Ηθικών αρχών» του Πυθαγόρα; Η Θεμιστόκλεια, η Ιέρεια των Δελφών!
Η Σχολή του Επίκουρου: Οι Ανθεια, Λεόντιον, Ερώτιον.
Η Πλατωνική Ακαδημία:Το Πανεπιστήμιο της Αρχαίας Ελλάδας, διήρκεσε σχεδόν 1000 χρόνια μέχρι που ο Ιουστινιανός για να σώσει τον κόσμο από …την ιερόσυλο τρέλα των Ελλήνων (Ιουστινιανός Κώδιξ) το έκλεισε. Διεσώθησαν τα ονόματα της Λασθένειας, και της Αξιοθέας.

Ανώτατες Σχολές Ιατρικής: Κνίδος, Κως, Αλεξάνδρεια.
Διέπρεψαν οι: Αγνοδίκη, Δεινομάχη, Ερμιόνη, Ευτυχία, Φιλονίλα, Κλεοπάτρα μάλιστα βοηθός και συνεργάτρια του μεγάλου ιατρού Γαληνού, Ολυμπιάς, Σάλπη και πολλές άλλες. Γνωρίζετε ότι η Ελληνίδα Φαραώ της Αιγύπτου Κλεοπάτρα δεν έφτιαχνε μόνο δηλητήρια αλλά και φάρμακα και ότι έγραψε ένα βιβλίο περί φαρμάκων;
Αυτά εν ολίγοις για την ανώτατη εκπαίδευση στην αρχαία Ελλάδα. Αλλά σκεφτήκατε από πότε συμμετέχουν οι γυναίκες στην ανώτατη εκπαίδευση στον μοντέρνο κόσμο;
Το 1890 μ.Χ. διέγραψαν όλες τις γυναίκες που θέλησαν να λάβουν μέρος στην ανώτατη εκπαίδευση. Αυτό δεν έγινε ούτε στην Αφρική ούτε στην Ασία, αλλά στην πεπολιτισμένη Μ Βρετανία! Στην Ελλάδα παρά τις επελάσεις της έφιππης αστυνομίας στο πανεπιστήμιο τόλμησε να σπουδάσει μόλις το 1896 μ.Χ. η Ελληνίδα Αγγελική Παναγιωτάκη.

Το Όρος του Άθω και οι γυναίκες
Η εντύπωση ότι στο όρος Άθως ζούσαν μόνο άντρες είναι λάθος. Μάλλον θα πρέπει οι αρθρογράφοι να μας εξηγήσουν για ποίο λόγο δεν το αναφέρουν. Είναι ύποπτο να ξεκινάς την Ιστορία της Ελλάδος από τους μοναχούς…. Από την μυθολογία μαθαίνουμε ότι το όρος είχε παραχωρηθεί από τον Δία στην „χρυσόθρονον αγνήν Αρτέμιδα“. Σε πολλούς είναι επίσης γνωστό ότι λέγεται και ο „κήπος της Παναγίας“, και πρωτύτερα ονομαζόταν „ο κήπος της Αρτέμιδος“. Μάλιστα ο αρχιμανδρίτης Ανδρέας Αγιορείτης ο οποίος έζησε μία δεκαετία σε Σκήτη αναφέρει ότι βρέθηκε εκεί νόμισμα με απεικόνιση της θεάς Αρτέμιδος. Επίσης ο Παυσανίας (Αρκαδικά 31,8) αναφέρει ότι σε ιερά αφιερωμένα σε θεές επιτρεπόταν η είσοδος σε γυναίκες αλλά σε άνδρες μόνο μία φορά τον χρόνο.

Γυναικεία ιερατικά αξιώματα
Τα ιερατικά αξιώματα των γυναικών ήταν: Ιέρεια, Πρωθιερέα, Μυσταγωγός, Υδρανός (για βάφτιση), Παναγείς (πάναγνες), Ιεροφάντιδες, Ιεαραπόλοι, Αρχιέρεια, Προμάντις.

Γιορτές γυναικών
Ανθεσφόρια ( Ηροσάνθεια), Γυναικοθύνθια (Αλεαία), Εκδύσια (Αποδύσια), Ενδυμάτια, Ηρώα, Ηραία Θύεια: Οι γυναικείοι Ολυμπιακοί αγώνες, Θυίεια, Μύσια, Τιτθηνίδια,Μύσια, Καρυάτεια.
Στα Καρυάτεια, στην πόλη Καρυές της Αρκαδίας όμορφες γυναίκες έδειχναν τα κάλλη τους σε άνδρες και επιλέγανε έναν για σύζυγο.
 
 

Χάρτες με τον Ιάσονα και τον Μέγα Αλέξανδρο

 
Διάσημοι, για την εποχή τους, Ιταλοί, Γερμανοί, Ολλανδοί, Γάλλοι και Άγγλοι χαρτογράφοι «εμπνεύστηκαν κομμάτια από τη μακρά ελληνική ιστορία και περιέγραψαν την Αργοναυτική Εκστρατεία, τις εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου και την παράλληλη πορεία του Καίσαρα ως μεγάλου στρατηλάτη».

Με τα λόγια αυτά ο Παναγιώτης Ν. Σουκάκος υποδέχτηκε το κοινό, το Σάββατο, στο Ιστορικό Αρχείο - Μουσείο της Ύδρας, όπου πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της έκθεσης παλαιών χαρτών του με τίτλο «Ιστορική και Εκκλησιαστική Χαρτογραφία».

Καθηγητής ορθοπεδικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο επάγγελμα, ο κύριος Σουκάκος πέρασε ο ίδιος μια μικρή Οδύσσεια 30 ετών, κατά τα οποία ταξίδεψε σε όλον τον κόσμο για να συλλέξει αυτούς τους πρωτότυπους χάρτες, που χρονολογούνται από το 1579 έως το 1920.


Οι χάρτες, διαμορφωμένοι και βασιζόμενοι στις γνώσεις της εποχής, εντυπωσιάζουν με τις αναγεννησιακής μορφής δέλτους «Cartouche» που διακοσμούνται και τις εξαίσιες αισθητικά παραστάσεις «Vignettes» που φέρουν, το περιεχόμενο των οποίων παραπέμπει στον ιστορικό και εκκλησιαστικό χαρακτήρα του χάρτη και υπογραμμίζει τα ιστορικά, πολιτιστικά και εκκλησιαστικά δρώμενα της εποχής.

Συγκεκριμένα, η έκθεση χωρίζεται σε τρεις ενότητες: την «Εκκλησιαστική», την «Ιστορική» και την «Ιστορική - Σατιρική Χαρτογραφία». Οι επισκέπτες της έκθεσης θα έχουν την ευκαιρία να δουν στην πρώτη ενότητα χάρτες όπως αυτός του Abraham Ortelius «Peregrinationis Divi Pauli Typus Chorographicus» (1579), με παραστάσεις της μεταστροφής του Απόστολου Παύλου από διώκτη του Χριστού του ναυαγίου του στη Μάλτα καθώς και χάρτες που εστιάζονται στην ερμηνεία των Γραφών.

Στη δεύτερη ενότητα, περιλαμβάνονται χάρτες μυθικών γεγονότων - όπως ο «Argonautica» (1598) του Ortelius με γεγονότα της Αργοναυτικής Εκστρατείας του Ιάσονα - αλλά και της ιστορικής πραγματικότητας, με επίκεντρο τους ανταγωνισμούς, τις αντιθέσεις, τις τάσεις επέκτασης και επικυριάρχησης των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής 1877-1914 και ιδιαίτερα της τσαρικής Ρωσίας.

Μέσα από την ενότητα «Ιστορική - Σατιρική Χαρτογραφία» και με επίκεντρο τους ανταγωνισμούς και τις τάσεις κυριάρχησης των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής, ο F. W. Rose με το δηκτικό και με το σαρκαστικό ύφος του παραπέμπει σε μια Ευρώπη που φέρει το προσωπείο της ζωώδους βίας και τη μάσκα της φρίκης του πολέμου, παραγνωρίζοντας τις ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα των λαών. Και στον απόηχο των γεγονότων, η φτωχή και μικρή Ελλάδα σύρεται και φέρεται δεχόμενη ταπεινώσεις και προσβολές υπακούοντας στις προσταγές και τις επιθυμίες των ισχυρών.

Related Posts with Thumbnails

MeDuSa-Kia

Blog Archive

Το Άλλο μου Παιδί...

Το σόι...

Ο Φονιάς...Νιαρ

Εκτιμώ...Διαβάζω & ακούω

Προσοχή...!

Στον αγώνα της ζωής....


....όποιος κι αν είναι ο στόχος σου...


.... να κρατάς τα μάτια σου....


...στον λουκουμά....κι όχι στην τρύπα.


Oscar Wilde

Το νου σας... ;o)

....Το νου σας ρεμάλιααααααααα…

χς βαρς κούεται, πολλ τουφέκια πέφτουν ;o)

About Μή!

Ο Ρουφιάνος...